سیاه شدن استخوان( انفارکتوس استخوان)

تعریف

سیاه شدن استخوان به معنی مرگ بافت‌های استخوانی به دلیل کمبود خونرسانی است . این بیماری می‌تواند به شکستگی‌های کوچک و فروپاشی استخوان منجر شود. قطع یا کاهش گردش خون در استخوان می‌تواند بدلایل مختلف منجمله مصرف طولانی مدت کورتون،  مصرف بیش از حد الکل، بعضی از شکستگی های استخوان، و یا در رفتگی مفصل رخ دهد . ممکن است هیچ دلیلی برای این بیماری نتوان یافت که اصطلاحا نوع خودبخودی بیماری است. نوع اخیر در محدوده سنی ۶۰-۳۰ سال متداول‌تر است.

علت سیاه شدن استخوان چیست؟

سیاه شدن استخوان زمانی رخ می‌دهد که گردش خون در استخوان قطع شود یا کاهش یابد. از علل سیاه شدن استخوان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 ضربه به مفصل یا استخوان

جراحت‌هایی مانند در رفتگی مفصل می‌تواند به عروق خونی مجاور آسیب بزند.

 دررفتگی یا شکستگی استخوان ران (فمور)

این نوع جراحت می‌تواند تامین خون در استخوان را تحت تاثیر قرار داده و منجر به آسیب‌های مربوط به سیاه شدن استخوان شود. سیاه شدن استخوان در ۲۰٪ از افرادی که دچار در رفتگی هیپ می‌شوند رخ می‌دهد.

 رسوب چربی در عروق خونی

چربی (لیپید) با انسداد عروق خونی کوچک، گردش خون در استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. این حالت در بیمارانی که توانایی متابولیسم(سوزاندن) چربی را ندارند بیشتر است.مانند بیماری گوشه.

 مصرف کورتیکواستروئید مزمن

در ۳۵٪ از موارد استفاده طولانی مدت از کورتون بویژه با دوز زیاد، ب منجر به سیاه شدن استخوان می‌شود. علت این اتفاق کاملا مشخص نیست ولی ممکن است بدلیل  تداخل کورتیکواستروئید با توانایی بدن در شکستن چربی‌ها باشد. به این ترتیب چربی‌ها در عروق خونی رسوب کرده و با باریک‌تر شدن عروق خونی، میزان خون دریافتی استخوان‌ها کاهش می‌یابد. این حالت در بیماران روماتیسمی و یا بیماران مبتلا به نوعی از سرطان خون ( نوع لنفوسیتی) که برای درمان نیاز به مصزف طولانی مدت مقادیر زیاد کورتون دارند دیده میشود.

 مصرف بیش از حد الکل

مصرف بیش‌از حد الکل باعث تشکیل چربی در عروق خونی و کاهش خون دریافتی استخوان‌ها می‌شود.

لخته شدن خون، التهاب و آسیب به لایه درونی عروق خونی از دیگر عواملی هستند که می‌توانند گردش خون در استخوان‌ها را مسدود کنند.

کدام بیماری‌ها باعث سیاه شدن استخوان می‌شوند؟

بجز ضربه( شکستگی و در رفتگی)، یماری‌هایی که  منجر به سیاه شدن استخوان می‌شوند عبارتند از:

• بیماری گوشه؛ یک اختلال متابولیک ارثی در متابولیسم چربی ها است که در اثر آن چربی در اندام‌ها انباشته می‌شود.(قبلا توضیح داده شد).
•  کم‌خونی داسی شکل. در این بیماری داسی شدن شکل گلبولهای قرمز به گیر کردن آنها در عروق خونی و انسداد این عروق میانجامد. از تظاهرات این بیماری در استخوان، سیاه شدن استخوان است
•  عفونت ایدز
• بیماری‌های خودایمنی مثل بیماری لوپوس
•  بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار؛ این بیماری در غواصان اعماق زیاد رخ میدهد و هنگامی دیده میشود که بدن تحت تاثیر کاهش ناگهانی فشار محیطی قرار گیرد. به این ترتیب در اثر کاهش ناگهانی فشار، حباب‌های کوچک گاز نیتروژن در خون تشکیل می‌شوند. این حباب ها میتوانند به انسداد عروق منجر شوند. نتیجه انسداد عروق در چشم میتواند کوری و در استخوان ، سیاه شدن استخوان باشد.
• درمان سرطان به روش پرتودرمانی یا شیمی درمانی

معمولا در ۱/۴  از افرادی که دچار سیاه شدن استخوان می‌شوند، علت قطع گردش خون نامشخص است. این نوع اصطلاحا نوع خودبخودی است و سن شایع آن ۳۰ تا ۶۰ سالگی است.

چگونه سیاه شدن استخوان را در مراحل اولیه درمان کنیم؟

وقتی استخوانی سیاه می‌شود پیش از هر چیز باید از فشار آمدن بیش از حد به آن جلوگیری کنیم. این حالت وقتی منطقه سیاه شده نزدیک مفصل باشد اهمیت دوپندان پیدا میکند زیرا با ادامه فشار روی ناحیه سیاه شده، شکل مفصل نیز به هم میریزد . این مسئله میتواند در آینده به آرتروز  منجر شود. در مورد سیاه شدن استخوان های اندام تحتانی،  ورزش هایی پرشی را باید بطور کلی قطع کرد. همچنین، باید از عصا برای حمل وزن استفاده کنیم. هدف اصلی در درمان سیاه شدن استخوان، حفظ شکل  استخوان و جلوگیری از تآرتروز است.

برای به حداقل رساندن پیشرفت بیماری و جلوگیری از درگیر شدن سایر استخوان‌ها باید علل پیش زمینه مانند سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنی‌های الکلی را کاهش داد یا قطع کرد . همچنین باید بیماری‌هایی که منجر به سیاه شدن استخوان شده‌اند را در صورت امکان کنترل و درمان کرد