اوستئوپروز گذرای هیپ

تعریف

استئوپروز گذرا در مفصل ران یکی از عوارض نادری است که موجب جذب موقت استخوان در قسمت فوقانی استخوان ران (فمور) می شود.

افرادی که مبتلا به اوستئوپروز گذرا هستند، شروع ناگهانی درد را تجربه می کنند که شدت آن با پیاده روی و یا فعالیت های دیگری که نیاز به وزن گداری دارد بیشتر می شود. در بسیاری از موارد، درد در طول زمان افزایش می یابد و ممکن است باعث ناتوانی بیمار شود.

علائم دردناک به تدریج کاهش می یابند و معمولا طی ۶ تا ۱۲ ماه به پایان می رسند. استحکام استخوان در ران نیز در اکثر افراد به حالت عادی باز میگردد.

علیرغم نام، استئوپروز گذرا در ناحیه هیپ، بسیار متفاوت از اوستئوپروز (پوکی استخوان) معمولیمربوط به سن است. پوکی استخوان مربوط به سن، بیماری بدون درد، پیشرونده  ای است که منجر به تضعیف استخوان در سراسر بدن می شود. این می تواند افراد را در معرض خطر بیشتری در طول زمان برای  شکستگی قرار دهد.

برای اطلاعات بیشتر درباره پوکی استخوان مربوط به سن به مقاله پوکی استخوان در همین سایت مراجعه شود.

آناتومی

هیپ(مفصل ران) یکی از بزرگترین مفاصل بدن است. این یک اتصال توپ و کاسه است. کاسه توسط استابولوم تشکیل شده است که بخشی از استخوان لگن بزرگ است. توپ سر استخوان ران است که انتهای فوقانی استخوان ران را تشکیل میدهد.

توصیف

در پوکی استخوان مفصل ران، سر فمور ضعیف می شود و تراکم (توده استخوانی) را از دست می دهد. در طول زمان که استخوان تضعیف می شود، خطر شکستن بیشتر میشود.

استئوپروز گذرا اغلب در مفصل هیپ رخ می دهد، اما همچنین می تواند بر روی مفصل های دیگر  مانند زانو، مچ پا و پا تاثیر بگذارد.

پوکی استخوان گذرا در اغلب موارد در مردان جوان و میانسال (بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی) رخ می دهد. همچنین در زنانی که در مراحل آخر بارداری (۳ ماهه آخر) یا اخیرا زایمان داشته اند، شایع تر است.

علت

در حال حاضر هیچ توضیحی روشن برای اینکه چه چیزی باعث این وضعیت می شود وجود ندارد. محققان این بیماری را مطالعه کرده اند و نظریه های متعددی پیشنهاد شده است، اما هیچ کدام اثبات نشده اند.

برخی از علل پیشنهاد شده عبارتند از:

انسداد برخی از رگ های خونی کوچک که ران را محاصره می کنند
تغییرات هورمونی
تنش های مکانیکی غیر طبیعی در استخوان

علائم

• شروع ناگهانی درد، معمولا در جلوی ران، کشاله ران، سمت خارج ران یا باسن.

• درد که با تحمل وزن تشدید می شود و ممکن است با استراحت کاهش یابد.

• هیچ سابقه ای از حادثه قبلی یا آسیب به ران وجود ندارد که موجب درد شود

• حرکت هیپ  اندکی محدود میشود: حرکات ملایم معمولا بدون درد است، اما درد با حرکات شدید ران ممکن است شدید باشد

• درد که به تدریج در طول یک هفته یا ماه افزایش می یابد و ممکن است چنان شدید باشد که ناتوان کننده است

• لنگش قابل توجه هنگام راه رفتن در حالیکه بیمار  برای محافظت از مفصل و کاهش درد تلاش می کند

معاینه پزشکی

تاریخچه پزشکی و آزمایش فیزیکی
پزشک شما در مورد علائم شما با شما صحبت خواهد کرد و زمانی که آنها برای اولین بار آغاز شد. او ممکن است از شما بپرسد که آیا شما می توانید هر گونه آسیب به لگن خود را به یاد داشته باشید.

در طول معاینه فیزیکی، دکتر شما از شما ممکن است بخواهد پاهای خود را در جهات مختلف حرکت دهید تا بتواند میزان حرکت شما را بررسی کند و سعی کند درد را تکرار نماید. اغلب بیماران مبتلا به پوکی استخوان گذرا  وقتی که خود مفصل هیپ خود را حرکت میدهند (دامنه فعال حرکت) درد بیشتری دارند در مقایسه با زمانی که پزشک با حرکات دست خود  آنها را حرکت می دهد (محدوده حرکتی غیر فعال).

علاوه بر این، درد اغلب تنها در انتهای دامنه حرکتی هیپ، یا هنگام وزن گذاری بدتر می شود. این اختلاف (درد شدید با تحمل وزن، اما حداقل درد با دامنه غیر فعال از حرکت) یکی از سرنخ های تشخیص پوکی استخوان گذرا است.

تست ها

رادیوگرافی ساده:  در ابتدای بیماری (۶ هفته اول)، تصاویر اشعه ایکس ممکن است کاهش ظاهری تراکم استخوان سر ران را نشان دهد، اما ممکن است تشخیص آن دشوار باشد(شکل ۱). چند ماه بعد، اشعه ایکس ممکن است از دست دادن شدید تراکم استخوان را بصورت ناپدید شدن تقریبا کامل  سر فمور نشان دهد. این از دست دادن موقت تراکم استخوان است که چرا این بیماری “پوکی استخوان گذرا” نامیده می شود.

سایر روش های تصویربرداری:  از آنجایی که اشعه ایکس ممکن است از دست دادن استخوان را در ابتدای بیماری  نشان ندهد، ممکن است پزشک شما سایر انواع آزمایشات تصویربرداری را برای شناسایی علت علائم درخواست نماید.

سی تی اسکن و اسکن عکس رزونانس مغناطیسی (MRI) می توانند تصاویر دقیقتری ارائه دهند. اسکن MRI تصاویری روشن از بافت های نرم اطراف ران را فراهم می کند.

اسکن  هسته ای استخوان :  می تواند به وضوح تغییرات در استخوان ناشی از عفونت یا آسیب را نشان دهد. (یک اسکن  هسته ای استخوان  نباید با یک اسکن دو سنجش اشعه ایکس (DEXA) دوگانه اشتباه شود. یک اسکن DEXA یک مطالعه است که برای سنجش  تراکم کلی استخوان استفاده میشود و در حالی که استاندارد طلایی در آزمایش اوستئوپروز  مربوط به سن است، در تشخیص استئوپروز گذرا در مفصل ران موثر نیست.)

اگر باردار هستید، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد تا مطالعات تصویربرداری را تا آخرین مراحل بارداری یا حتی بعد از زایمان، تاخیر دهد. به طور کلی، MRI در حاملگی ایمن است، اگر چه شما در مورد این آزمون باید با جراح ارتوپد، پزشک اولیه و متخصص زنان خود صحبت کنید.
تست های آزمایشگاهی. در حال حاضر هیچ آزمایش خون وجود ندارد که به تشخیص این اختلال کمک کند. با این حال، آزمایش خون اغلب در کنار گذاشتن علل دیگر درد حاد هیپ ، مانند اختلالات متابولیکی (تغذیه ای)، اختلالات اندوکرین (هورمونی) و بیماری متاستاتیک (سرطان) مفید است.

ادم مغز استخوان

یکی از شایع ترین نشانه های پوکی استخوان گذرا، ادم مغزی استخوان است. مغز استخوان یک ماده اسفنجی است که سلولهای خون را تولید می کند و در کانال توخالی استخوان های طویل قرار دارد. در ادم مغز استخوان، مغز استخوان ملتهب و پر از مایع است.

یک اسکن MRI یاز لگن بیمار مبتلا به استئوپروز گذرا معمولا ادم مغز استخوان را نشان می دهد. از این رو، MRI یکی از مفیدترین مطالعات برای تشخیص بیماری است(شکل۲).

شکل ۱- رادیوگرافی ساده از بیمار ۲۹ ساله مبتلا به اوستئوپروز گذرای هیپ

شکل ۲-ادم مغز استخوان در سر و گردن فمور راست .به شکستگی سر استخوان در زیر سطح غضروف توجه شود.

درمان

از آنجایی که پوکی استخوان گذرا به طور خودبخود بهبود می یابد، درمان به کاهش علائم و جلوگیری از هر گونه آسیب به استخوان ها در حالی که آنها  توسط این بیماری ضعیف شده اند محدود میشود.

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs). داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن ممکن است درد و التهاب را از بین ببرند.

• محدودیت های وزن گذاری: پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند تا فعالانه وزن گذاری را محدود یا به طور کامل از بین ببرید. با استفاده از یک عصا، یک واکر یا سایر ابزارهای پیاده روی کمک می کند تا فشار بر روی مفصل ران را کاهش دهد و از شکستن استخوان به طور موقت ضعیف شده جلوگیری کند.

• فیزیوتراپی برای کمک به حفظ قدرت و انعطاف پذیری در عضلات اطراف هیپ، پزشک همچنین ممکن است یک سری تمرینات را توصیه کند که شما می توانید با کمتر شدن درد  آن را انجام دهید. تمرینات ورزشی درون  آب ممکن است مفید باشد نه تنها به این دلیل که آنها حرکت را کاهش می دهند بلکه همچنین باعث کاهش فشار وزن روی مفصل هیپ می شوند.

• تغذیه. تغذیه مناسب، از جمله ویتامین D و کلسیم، ممکن است به بهبود روند بیماری و بازسازی استخوان کمک کند.

عواقب

با تشخیص و درمان مناسب، اکثر بیماران مبتلا به پوکی استخوان مفصل ران می توانند انتظار داشته باشند علائم خود را در عرض ۶ تا ۱۲ ماه به پایان برسانند. استحکام استخوان در ران نیز در اغلب موارد به حالت عادی باز میگردد.

در درصد کمی از بیماران، پوکی استخوان گذرا در بعضی از موارد در زندگی برگشت میکند. این می تواند به همان ران یا حتی در ران مخالف بازگردد. دشوار است پیش بینی کند که آیا وضعیت دوباره تکرار خواهد شد یا خیر.