اثرات پرکاری غده پاراتیروئید بر استخوانها

تعریف

پرکاری غده پاراتیروئید از طریق تولید بیش از حد هورمون این غده باعث خورده شدن استخوانها میگردد.

یافته های بالینی و رادیولوژیک

در کشورهایی که بررسی سطح کلسیم بطور مرسوم در مردم انجام میشود پرکاری پاراتیروئید قبل از اینکه اثرات آشکاری بر استخوان بگذارد، تشخیص داده میشود. با این وجود در مناطقی که این بررسی ها همه گیر نیست، علائم بالینی پرکاری غده پاراتیروئید شامل بیماری استخوانی، سنگ های کلیه و نفروکلسینوزیس میتوانند دیده شوند. یافته های استخوانی این بیماری بسته به مرحله بیماری متغیر  است . درد استخوان شایعترین یافته بالینی در استخوانها است. بیماری کامل که  osteitis fibrosa cystica  نامیده میشود شامل جذب استخوانی در زیر پرده استخوان(  subperiosteal bone resorption)  ، خورده شدن انتهای خارجی استخوان ترقوه، کیست های متعدد استخوانی، شکستگی های خودبخودی استخوان ها، نمای   نمک و فلفلی در جمجمه، و ضایعات شبه توموری استخوان ها( تومور قهوه ای) میباشد.

نکته مهم انجام آزمایش است.  در کشور های اروپایی و امریکا بدلیل نادر بودن بیماری هایپرپاراتیروئیدیسم اولیه ،نمای رادیولوژیک osteitis fibrisa cystica در تشخیص افتراقی ضایعات خورنده استخوان قرار نمیگیرد. وقتی که سطح سرمی کلسیم اندازه گیری نشود و بیوپسی بدون انجام آزمایش کلسیم انجام شود،  نتیجه نمونه برداری میتواند برای جراح ارتوپد گمراه کننده باشد.

شکل ۱- جذب استخوان در انگشت های دست. در هایپر پارا تیروئیدیسم نمای subperiosteal resorption در انگشتان تشخیصی است.

شکل ۲- رادیوگرافی رخ لگن در بیمار با پرکاری غده پاراتیروئید. فلش ها جذب استخوانهای را نشان میدهند.

شکل ۳- ام آر آی بیمار با پرکاری پاراتیروئید. فلش ها کیست های استخوانی که در اثر خورده شدن استخوان شکل گرفته اند را نشان میدهند.

شکل ۴- ام آر آی بیمار با پرکاری پاراتیروئید. فلش ها کیست های استخوانی که در اثر خورده شدن استخوان شکل گرفته اند را نشان میدهند.فلش های قرمز جذب استخوان در ناحیه گردن استخوان ران را نشان میدهند.

تشخیص

اندازه گیری سطح کلسیم در خون : در این بیماران سطح کلسیم خون همواره بالا است.

اندازه گیری هورمون پاراتیروئید در خون: در پرکاری پاراتیروئید از نوع اولیه(وقتی محل ترشح هورمون غده پاراتیروئید باشد) سطح این هورمون بالا است. در نوع ثانویه سطح خونی هورمون پاراتیروئید پائین است. نوع ثانویه معمولا در اثر ترشح هورمون پاراتیروئید از تومورهای بدخیم ایجاد میشود.

درمان

درمان پرکاری پاراتیروئید بوسیله انجام عمل جراحی خارج سازی غده پاراتیروئید پرکار بوسیله جراح عمومی یا جراح سر و گردن انجام میگیرد.

درمان ضایعات استخوانی پرکاری پاراتیروئید معمولا بوسیله درمان پرکاری غده انجام میپذیرد و نیازی به درمان جداگانه ندارد. در مواردی که استخوان خورده شده در معرض شکستگی است و یا شکسته است، جراح ارتوپد اقدام به فیکس کردن شکستگی با پلیت(پلاتین) مینماید.